GAMA Güç Sistemleri Proje Müdürü Oben Miçooğulları, Kasım 2022’de tamamlanan 200 MW Hartha Termal Güç İstasyonu Rehabilitasyonu – Ünite 1 projesi ile ilgili sorularımızı yanıtladı.

• Hartha projemizi başarıyla tamamladık. Tüm Hartha proje ekibini kutluyoruz. Bize Hartha projesi hakkında bilgi verir misiniz?
Hartha Rehabilitasyon projesi, GAMA – Mitsubishi Power ortaklığı ile yapılan ve 36 yıl önce kurulmuş olan Hartha termik santralinin 1. ünitesinin 10 yıl daha en verimli şekilde çalışması amacıyla hayata geçirilmiş bir majör rehabilitasyon projesidir. Bu tesisin 4. ünitesinin de yine aynı şekilde GAMA tarafından 2017-2018 yılları arasında rehabilite edildiği göz önüne alındığında, aynı işveren ve proje ortakları ile gerçekleştirilen Hartha projesi, GAMA’nın en önemli değerlerinden olan güvenilirlik ve uyumlu iş birliğinin başarılı bir örneğidir.

• Hartha Santrali bir rehabilitasyon projesi, sürdürülebilirlik açısından “brownfield” projelerin öneminden bahseder misiniz?
Hartha Termik Santrali, öncelikle Basra olmak üzere, Irak’ın güney bölgesi açısından enerji arz güvenliği anlamında önemli bir tesis konumunda. Bölge halkına sağlamış olduğu istihdam desteği ve sosyal fayda katma değeri de yadsınamaz düzeyde. Bu sebeple, bölgedeki brownfield sahalarının modernizasyonu veya rehabilite edilmesi refah düzeyi ve bölgesel istikrar ortamının sürdürülebilir olmasında kritik öneme sahip. Jeopolitik sürdürülebilirlik durumuna ek olarak endüstriyel ekoloji kapsamında ‘brownfield’ sahalarının rehabilite edilmesi, sıfırdan bir tesis yapılması yerine hali hazırda işletilmeye devam edilen eski endüstriyel tesislerin yeni teknoloji uygulamalarıyla daha verimli çalışmasına ve modern filtrasyon sistemlerinin sürece dahil edilerek düşük emisyon değerleri, ölçülebilir ve takip edilebilir atık işleme sistemi kazanımlarına olanak sağlıyor.

• Alternatif enerji kaynakları (güneş, rüzgâr, vb) göz önüne alındığında konvansiyonel santrallerin geleceği hakkında ne düşünüyorsunuz?
Küresel anlamda alternatif enerji kaynaklarının elektrik üretimindeki payı geometrik olarak artış gösterirken hayatımıza yeni teknolojiler giriyor. Geçtiğimiz 10 yılda güneş, rüzgâr, jeotermal ya da biokütle kaynaklarının enerji üretimdeki payını konuşurken, günümüzde mavi hidrojen ve yeşil hidrojenle çalışan güç santrallerinin ve ekipmanının üretimi yapılıyor. Teknolojik gelişmelerle doğru orantılı olarak, bu yenilikçi çalışmalar verimlilik anlamında da önemli katkı sağlayacaktır. Ek olarak inovatif enerji depolama teknolojilerinin gelişmesi ve yaygınlaşması, karbonsuz enerji üretimine maliyet anlamında da katkı sağlayacak ve konvansiyonel santrallerin üretimdeki payını azaltacaktır. Yine de günümüzde konvansiyonel santraller toplam elektrik üretiminin halen çok önemli kısmını karşılıyor. Bu durumun önümüzdeki 10 yıl içinde de değişmeyerek fosil yakıt rezervleri ile avantajlı ülkeler, maliyet/performans odaklı olarak bölgesel anlamda ağırlığını korumaya devam edeceğini düşünüyorum.

• Proje yapım sürecinde yaşanan zorluklar ve bu zorlukların üstesinden gelmeye yönelik alınan tedbirlerden diğer projelerimiz için de değer oluşturabilecek bir uygulama oldu ise bizimle paylaşır mısınız?
Basra gibi zorlu bir coğrafyada bulunan Santralin 2 ayrı dönemde cereyan etmiş savaşlarda hasar görmüş olması, uzun dönemli ciddi bakım eksikleri ile teknik anlamda dahil olduğum en zor projeydi diyebilirim. 40 yıllık geçmişe sahip sistemle yeni nesil ekipmanların entegrasyonu kolay olmadı. Ayrıca, santralin coğrafi konumu açısından maruz kaldığımız Iran-ABD sorununun bölgeye etkisi, uzun dönem yaşanan iç çatışma ve protesto gösterileri nedeniyle oluşan güvenlik zafiyetleri, vize problemleri, yaz dönemlerinde 60 dereceye ulaşan sıcaklık ve tüm dünyayı etkisi altına alan pandemi döneminin projenin ortasına denk gelmesi projeyi etkileyen önemli sıkıntılardı. Pandemi döneminde, bahsettiğim diğer tüm zorluklarla birlikte proje sahasındaki işimize tüm gücümüzle devam ettik. Tüm Irak genelinde hiç covid-19 vakası yaşanmamış tek uluslararası taahhüt firması olduğumuz için İşveren ve Irak sağlık otoriteleri tarafından verilen ödül, o dönemde motivasyonumuzu bir kat daha attırmıştı.
Karşılaştığımız zorlukların nasıl üstesinden geldiğimiz konusunda ise bana göre en başarılı olduğumuz nokta; güçlü iletişim, değişkenlere hızlı adaptasyon ve projeden bağımsız yaşanan bölgesel sıkıntılara itibar etmeden kendi işimize odaklanma diyebilirim. Güvenlik anlamında görece istikrarsız ve ekstrem hava koşullarına rağmen başarı ile tamamladığımız projemizin, farklı coğrafyalarda iş yapma kabiliyeti ile global anlamda bir marka olan GAMA’nın başarılarına eklenmesinden gurur duyuyoruz.

• Hartha projesinde yaşadığınız ve asla unutamayacağınız komik bir anınızı paylaşır mısınız?
Projede unutamayacağım çok anım olmakla birlikte bir tanesinden bahsetmek isterim. 4.Ünite’nin rehabilitasyonunu gerçekleştirirken, santral etrafında aralarında husumet olan iki aşiretin barışması için kolluk kuvvetlerinin her iki tarafla iletişimimizin iyi olmasından dolayı benden arabulucu olmamı istemeleri ve sonucunda aralarındaki problemin çözülmüş olması benim unutamayacağım bir anıydı.

• Projede çalışırken sizi motive eden neydi?
Projedeki en önemli motivasyonum kısa ve net şekilde; iş tatmini. Daha önce farklı projelerde bir arada çalıştığım bir ekiple, zor bir coğrafyada hem işvereninizin hem de proje ortaklarınızın ortaya koyduğunuz performanstan memnun olduğunu görmek benim için önemliydi.

• Sizce GAMA olarak biz nasıl bir değer yaratıyoruz? Bizi farklılaştıran en büyük özelliklerimiz nedir?
Benim için yarattığımız değer, bence öncelikle güven. Katkı sağladığımız projelerde işverenlerimiz, proje ortaklarımız ve çalışanlarımızın en zor koşullarda bile GAMA markasına güvenmesi. Ek olarak proje bazlı çalıştığım ekip arkadaşlarımın, projenin tamamlanması sonrası başka projelerde başka firmalarda çok daha konforlu bölgelerde çalışmaya başlayanların dahi tekrar bir GAMA projesine dahil olmak istemeleri bence önemli bir değer yarattığımızın göstergesi. Farklılığımız ise bence her türlü çalışma koşullarına hızlıca adapte olmamız.